Những Dự Án Nhà Ở Xã Hội TPHCM Đã Đưa Vào Sử Dụng Từ 2006 -2022
Cũng theo Sở Xây dựng, tính từ năm 2006 đến quý 1/ 2022, TP.HCM có khoảng 32 dự án nhà ở xã hội đã hoàn thiện triển khai và đưa vào sử dụng. Tổng số căn hộ vào khoảng hơn 19.000 căn độ được đưa vào sử dụng. Cụ thể:
Giai đoạn từ năm 2006 – 2010; chỉ có 2 dự án nhà ở xã hội TPHCM đã hoàn thành và đưa vào sử dụng, quy mô sử dụng đất 0,4486 ha, diện tích sàn xây dựng 10.090 m2, quy mô 118 căn hộ.
Giai đoạn từ năm 2011 – 2015; có 10 dự án nhà ở xã hội TPHCM được hoàn thành, quy mô sử dụng đất 10,1 ha, diện tích sàn xây dựng 347.184 m2, quy mô 3.768 căn hộ.
Đến giai đoạn 2016 – 2020; TP.HCM có đến 19 dự án nhà ở xã hội hoàn thành, tổng diện tích đất 24,67 ha, diện tích sàn xây dựng 1,23 triệu m2, quy mô 14.954 căn hộ. Đây là giai đoạn nhà ở xã hội phát triển mạnh mẽ nhất từ trước đến nay.
Còn trong năm 2023, tính đến quý 1, toàn thành phố chỉ có 1 dự án nhà ở xã hội duy nhất được hoàn thành và đưa vào sử dụng với quy mô 260 căn hộ.
Các Dự Án Nhà Ở Xã Hội TPHCM Đang Triển Khai, Chuẩn Bị Khởi Công Trong Năm 2023
Hiện nay, trên địa bàn thành phố có 9 dự án nhà ở xã hội đang triển khai với diện tích đất 17,54 ha, 517.689,7 m2 sàn xây dựng, quy mô 6.383 căn hộ (trong đó có 05 dự án chuyến tiếp từ giai đoạn 2016 – 2020, 04 dự án động thổ, khởi công trong năm 2022). Với loại hình nhà lưu trú cho công nhân, thành phố đang triển khai 2 dự án với diện tích đất 2,60 ha, 120.624 m2 sàn xây dựng, quy mô 1.400 phòng. Cụ thể:
Theo Sở Xây dựng TP.HCM, số lượng dự án nhà ở xã hội TPHCM vẫn còn rất thấp do gặp nhiều khó khăn trong phát triển như;
Thứ nhất: các bước thủ tục đầu tư dự án nhà ở xã hội TPHCM nói riêng và nhiều tỉnh thành khác nói chung còn phức tạp, ngoài thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, công nhận chủ đầu tư, phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500, chấp thuận đầu tư, giao đất, tính tiền sử dụng đất, ký quỹ như nhà ở thương mại, các dự án nhà ở xã hội phải thực hiện thêm các thủ tục như: Thẩm định giá bán nhà ở xã hội, xác nhận đối tượng mua, thuê mua nhà ở xã hội, kiểm toán chi phí để xác định lợi nhuận định mức …
Thứ hai: công tác bồi thường giải phóng mặt bằng tại một số dự án nhà ở xã hội rất khó khăn, kéo dài, tiến độ thực hiện dự án chậm, thậm chí không thực hiện được. Đối với các dự án nhà ở thương mại có quy mô sử dụng đất trên 10 ha, tuy đã xác định quỹ đất 20% xây dựng nhà ở xã hội, nhưng chủ đầu tư dự án chậm triển khai bồi thường giải phóng mặt bằng hoặc chưa đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật, nên chưa triển khai đầu tư xây dựng nhà ở xã hội.
Thứ ba: theo quy định, nguồn tiền sử dụng đất thu được từ các dự án phát triển nhà ở thương mại, phát triển đô thị có quy mô sử dụng đất dưới 10 ha thực hiện nghĩa vụ nhà ở xã hội bằng hình thức nộp tiền, được sử dụng để đầu tư xây dựng nhà ở xã hội. Tuy nhiên, việc sử dụng nguồn tiền này để tái đầu tư xây dựng nhà ở xã hội thuộc sở hữu Nhà nước để cho thuê trong giai đoạn vừa qua còn hạn chế.
Thứ tư: nguồn vốn dài hạn với lãi suất ưu đãi để hỗ trợ các chủ đầu tư vay thực hiện đầu tư dự án nhà ở xã hội, cho các đối tượng được hưởng chính sách nhà ở xã hội vay mua nhà là chưa ổn định. Thủ tục điều chỉnh quy hoạch tỷ lệ 1/2000, quy hoạch chi tiết 1/500 mất nhiều thời gian. Chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội chưa thực sự chủ động về nguồn vốn, nên tiến độ thi công kéo dài và cơ chế ưu đãi chủ đầu tư nhà ở xã hội chưa hấp dẫn, nên không thu hút được nhiều nhà đầu tư tham gia.
Để thực hiện Đề án của Chính phủ về “Đầu tư xây dựng ít nhất 01 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030”, Sở Xây dựng TP.HCM cũng đã tổng hợp 87 khu đất hoặc dự án có mục tiêu đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, nhà lưu trú công nhân trên địa bàn thành phố. Để đảm bảo thực hiện chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội, thành phố đang đẩy mạnh công tác cải cách thủ tục hành chính, thực hiện nghiêm quy chế phối hợp giải quyết hồ sơ, cách thức làm việc giữa các đơn vị, phân nhóm giải quyết các thủ tục đầu tư thuộc trách nhiệm của các sở, ban, ngành địa phương.
Sở xây dựng cũng khẩn trương hoàn thành việc lập và phê duyệt Đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TP.HCM đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060, trong đó có quy hoạch xây dựng nhà ở xã hội, nhà lưu trú cho công nhân. Rà soát quỹ đất xây dựng nhà ở xã hội trong các dự án nhà ở thương mại có quy mô sử dụng đất trên 10 ha, đôn đốc chủ đầu tư khẩn trương đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, nhà lưu trú cho công nhân; trường hợp chậm hoặc không thực hiện thì thu hồi, tổ chức đấu thầu lựa chọn chủ đầu tư xây dựng nhà ở xã hội tại khu đất này theo quy định. Tổ chức đấu thầu lựa chọn chủ đầu tư thực hiện xây dựng dự án nhà ở xã hội, nhà lưu trú cho công nhân tại các khu đất do Nhà nước trực tiếp quản lý. Điển hình hóa thiết kế được cấp phép xây dựng để triển khai, áp dụng hàng loạt nhằm rút ngắn thời gian đầu tư xây dựng. Phân bổ nguồn vốn ngân sách thu được từ tiền sử dụng đất của các chủ đầu tư khi thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với 20% quỹ đất xây dựng nhà ở xã hội trong các dự án nhà ở thương mại, bổ sung cho Quỹ Phát triển nhà ở Thành phố hoặc giao cho Ban Dân dụng để đầu tư phát triển nhà ở xã hội thuộc sở hữu nhà nước.
Sắp tới, Sở sẽ tiếp tục kiến nghị với Trung ương các chính sách để tháo gỡ vướng mắc của thị trường BĐS thông qua cơ chế Tổ Công tác của Chính phủ và thông qua việc góp ý các quy định đang sửa đổi và nghiên cứu, gồm Luật Đất đai, Nhà ở, Kinh doanh bất động sản, Nghị quyết của Quốc hội về thay thế Nghị quyết 54, Nghị quyết của Quốc hội về đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội.
